Nobel Ödüllü ABD Bakanı Henry Kissinger Kimdir?

ABD’nin hakkında çokça konuşulan eski dışişleri bakanı Henry Kissinger geçtiğimiz günlerde hayatını kaybetti. 100 yaşında vefat eden eski bakanın ölümünden sonra almış olduğu Nobel ödülü, bakanlık serüveni dahası merak edilmeye başlandı.

Bu yazımızda tartışmalı bakan Kissinger’ın hayat hikâyesini anlatıyoruz. İşte, Nobel ödülü almayı başarmış ABD bakanının hayat hikayesi!

Henry Kissinger Kimdir?

27 Mayıs 1923’te dünyaya gelen Amerikalı diplomat Kissinger aslen Alman yahudisidir. Tam adı Henry Alfred Kissinger olan siyaset bilimcinin babası Louis Kissinger öğretmen, annesi Paula Stern ise ev hanımıydı. 

Gençliğinde zamanın başarılı takımlarından olan Greuther Fürth’te oynuyordu. Bu esnada Nazi zulmü ortaya çıkınca kendisi de ailesi ile birlikte New York’a göç edip buraya yerleşti. 

Lise eğitimini Manhattan Washington Heights’te tamamladı. Bu sırada bir tıraş fırçası üreticisi markanın fabrika bölümünde tam zamanlı işe girdi. Lise eğitimi sonrasında muhasebe alanında öğrenim gördüğü yer New York City Koleji’ydi.

1943 yılında ABD vatandaşlığı almaya hak kazandı. 2. Dünya Savaşı’nda da ABD ordusunda yerini aldı. Askerliğin ardından ABD Avrupa Komutanlığı İstihbarat Okulu’nda eğitimci olarak görevlendirildi.

Amerika’ya geri döndükten sonra Harvard Üniversitesi’nden burs kazanarak Uluslar Arası İlişkiler bölümünde yüksek öğrenim görmeye başladı. 1952 yılında lisans eğitimini tamamladıktan sonra 1954 yılında ‘Siyasal Bilimler’ alanında doktorasını verdi.

Henry Kissinger’ın Kariyeri

Kissinger Harvard Üniversitesi’nde öğretim üyesi olmayı başardı. 1961 - 1968 döneminde John F. Kennedy ile Lyndon B. Johnson’ın özel danışmanlığını yaptı. 

Ardından 1969 – 1975 aralığında ulusal güvenlik danışmanı, 1973 – 1977 aralığında ise dışişleri bakanı olarak ABD’de görev aldı.

Sovyetler Birliği ile daha yumuşak bir politikaya geçilmesini destekleyen politikacı sayesinde 1972 yılında SALT I anlaşması imzalandı.

Aktif olarak görev yaptığı dönemde ABD ile Çin arasında resmi ilişkilerin kurulmasını sağladı. Kariyerindeki başarısını 1973 yılında almış olduğu Nobel ödülü ile kendi adına taçlandırmış olsa da bu ödül dünya çapında çokça eleştiri topladı.

1979’de Mısır ve İsrail ülkeleri arasında diplomatik bir ilişki kurulmasına destek oldu. Bu aşamada uyguladığı yöntem ise ‘Mekik Diplomasisi’ olarak anıldı.

1983’te ABD başkanı Ronald Reagan’ın görevlendirmesi ile birlikte ABD’nin Orta Amerika ile ilgili stratejilerinin ve politikalarının belirlendiği federasyon heyetinin başına geçti.

Dünyanın en önemli diplomatları arasında sayılan Kissinger çok sayıda kitap yazdı. Bu kitaplardan bazıları şunlar:

• Diplomasi – 2015
• Çin Dünden Bugüne Yeni Çin - 2015
• Dünya Düzeni - 2014
• Çin Üzerine - 2011
• Kriz: İki Büyük Uluslararası Krizin Anatomisi – 2004
• Ending the Vietnam War – 2003
• Amerika’nın Dış Politikaya İhtiyacı Var mı? – 2002

Henry Kissinger ve Tartışmalı Nobel Ödülü Hakkındaki Detaylar

Gelmiş geçmiş en tartışmalı Nobel ödülleri arasında sayılan Henry Kissinger’ın ödülü New York Times’da ‘Nobel Savaş Ödülü’ olarak anılmıştı. Hatta Nobel komitesinde bulunan iki kişi bu ödülü protesto etmek amacıyla görevinden istifa etti.

ABD 1969 ve 1970 yıllarında Kamboçya’yı bombalarken Kissinger bu durumu destekleyen bir tutum sergiledi. Ardından Vietnam sorununun çözülmesi konusundaki katkılarından dolayı ödüle hak kazandı. 

Kendisi ile birlikte o dönemin Kuzey Vietnam Lideri ve aynı zamanda Vietnam Savaşı sonrası imzalanan ateşkeste önemli bir rol üstlenen Le Duc Tho da bu ödüle layık görüldü. Buna rağmen ödülü almayı reddetti.