Covid Aşısını Bulan Özlem Türeci ve Uğur Şahin Kimdir?

Özlem Türeci ve eşi Uğur Şahin, BioNTech isimli biyoteknoloji şirketinin kurucularıdır. Covid aşısını bulan çift, bilimsel çalışmalarıyla sürekli gündeme geliyorlar.

Almanya’da yaşayan gurbetçi bilim insanları, günümüze kadar birçok bilimsel çalışmaya imza attı. Biz de bu yazımızda iki bilim insanının yaşamını ve yaptığı çalışmaları ele alacağız. 

Uğur Şahin’in Yaşamı

Uğur Şahin, 1965 yılında Hatay’da dünyaya geldi. 4 yaşındayken Şahin’i annesi, babasının yanına Almanya’ya götürdü. Şahin’in babası, Almanya’nın Köln kentinde Ford Motor Company fabrikasında çalışıyordu.

Lise eğitimi bittikten sonra 1984’te Köln Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne başladı. 1992 yılında tıp fakültesinden mezun olduktan sonra aynı üniversitede bilimsel çalışmalara katılmaya başladı.

Michael Pfreundschuh danışmanlığı doğrultusunda tümör hücrelerinde immünoterapi ile ilgili çalışmalar yaptı. Bu çalışmalar, doktora derecesi almasını sağladı.

1992-1994 yılları arasında Hagen Üniversitesi’nde matematik bölümünü okudu. 1999 yılında moleküler tıpla immünolojide habilitasyon almaya hak kazandı.

Zürih Üniversite Hastanesi’nde yer alan laboratuvarda 2000-2001 yılları arasında Nobel ödüllü hem Rolf M. Zinkernagel hem de Hans Hangartner’le araştırmalar yaptı. 2006’daysa Mainz Üniversitesi’nde profesör unvanına sahip oldu.

Üniversitedeyken gurbetçi bir ailenin kızı Özlem Türeci ile tanışarak 2002 yılında dünya evine girdi. Çiftin evlenmesinin ardından 4 yıl sonra bir kız çocukları dünyaya geldi.

Şahin, “Dünyadaki en zengin Türk” unvanına sahiptir. Aynı zamanda Bloomberg Business’in 2021 yılının mayıs ayında yayınladığı “Dünyanın En Zengin 500 İnsanı” listesinde de 322. sırada yer alıyor.

Ayrıca eşi Türeci ile de “Almanya’nın en zengin 100 kişisi” listesinde gösteriliyor. Tüm bunların yanı sıra ekonomi dergisi Forbes tarafından yayınlanan “2020’de milyarder statüsünü kazanan sağlık sektöründeki 50 kişi” listesi içerisinde de birinci sıradadır.

Özlem Türeci’yle birlikte “Aşı Devrimi” manşeti altında ABD merkezli TIME dergisinin 2021 Ocak ayında yayınlanan sayısının kapağında yer aldı.

Uğur Şahin’in Kariyeri

Üniversitede eğitim görürken daha 20 yaşındayken laboratuvar çalışmalarına Uğur Şahin ağırlık verdi. 1990’lı yılların başında ilk olarak Köln Üniversitesi’nin lösemi bölümünde çalıştı. Daha sonra sekiz senede Saarland Üniversitesi’nde hematoloji-onkoloji ve iç hastalıkları doktoru olarak çalışmalar yaptı.

Biyoenformatik yaklaşımlarla verimliliği yüksek immünolojik yöntemlerden yararlanarak kanser teşhis çalışmalarına öncülük etti. Ünlü bilim insanı, yeni kanser biyobelirteçleriyle tedavi platformlarından oluşan 70’in üzerinde bağımsız patent başvurusu gerçekleştirdi.

Eşiyle birlikte önemli çalışmalara imza attı. 2001 yılında Özlem Türeci ile kansere karşı monoklonal antikorların gelişimi için Ganymed İlaç’ı faaliyete geçirdiler. 2008 yılında BioNTech’i kurdular.

Şahin ve Türeci, insan vücudunun kendine ait antijeni üretmesine yönelik kişiselleştirilmiş kanser immünoterapi tedavi yöntemleri geliştirdi. Bu tedavi yöntemi, mRNA isimli materyalle geliştirildi. Kanser için mRNA bazlı aşıların geliştirilmesine yönelik önemli çalışmalara imza attı.

Şahin, 2010 yılından bu yana Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi Tıp Merkezi içerisindeki Translasyonel Onkoloji ve Immünoloji Merkezi (TRON)’da direktörlük yapıyor. Ayrıca 2019 yılının eylül ayına kadar da TRON’da bilimsel genel müdürlük yaptı. Şahin, yüksek tıbbi gereksinime ihtiyaç duyan hastalıklarla kanser için ilaç bulunmasına yönelik çalışmalar yapan TRON’un kurucu ortağı ve hissedarıdır.

TRON’da doktora öğrencilerine bilimsel danışmanlıkta yapıyor. 2019 yılında ortaya çıkan ve dünyayı derinden sarsan Covid-19 salgınına karşı aşı geliştirdi. Bu aşı, Pfizer ve BioNTech ortaklığında geliştirildi.

Uğur Şahin’in Aldığı Ödüller

Uğur Şahin’in aldığı ödülleri şöyle sıralayabiliriz;

• GO-Bio Ödülü - Almanya Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı
• “Alman Kanser Ödülü” - Almanya Kanser Derneği
• “2020 Yılın Kişisi” - Financial Times
• Onursal Doktora - Bilkent Üniversitesi
• “2021 Onur Ödülü” - Axel Springer SE
• Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı

Özlem Türeci’nin Hayatı

Özlem Türeci, Batı Almanya’nın Kuzey-Ren-Vestfalya eyaletinin Siegen kentinde 6 Mart 1967 yılında doğdu. Türeci’nin etnik kökeni Türk’tür. Almanya’nın Mainz kentinde yaşayan bilim insanı, günümüze kadar eşiyle birlikte birçok önemli çalışmaya imza attı.

Başarılı bilim insanı, Saarland Üniversitesi’nde eğitim gördü. Bir çocuk annesi olan Türeci, Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı gibi birçok önemli ödülünde sahibidir. 2021 yılında Forbes Dergisi tarafından oluşturulan “Dünyanın En Güçlü 100 Kadını” listesi içerisinde 48. sırada yer aldı. Aynı zamanda Türeci ve eşi, 2021 yılında Almanya’nın en zengin 10 insanı içerisinde 8. sırada yer aldı.

Özlem Türeci’nin Kariyeri

Özlem Türeci, Werner-von-Siemens-Gymnasium Lisesi mezunudur. Tıp eğitimini yukarıda belirttiğimiz gibi Saarland Üniversitesi’nde alan Türeci, aynı üniversitede tümör hücreleri ile ilgili doktora yaptı.

Türeci, Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi’nde derslere girmektedir. Aynı zamanda Kanser İmmünoterapi Derneği (CIMT) başkanlığını da yapıyor.

Türeci, Mainz Üniversitesi Hastanesi’nde kanserle mücadele için modifiye genetik kodlarla bağışıklık sistemini güçlendirmeyi amaçlayan çalışmalar yaptı. Bağışıklık sisteminin, kanserli hücreleri yok etmesine dayalı da araştırmalarda bulundu.

Türeci, eşi Uğur Şahin ve Avusturya kökenli onkolog Christoph Huber’le 2008 yılında BioNTech’i kurdu. BioNTech şirketinde immünoterapi kanser tedavilerine yönelik çalışmalar yapıyor. 2020 yılında eşi Şahin’le birlikte Covid-19 salgınına karşı aşı geliştirdi.

Özlem Türeci’nin Aldığı Ödüller

Özlem Türeci, yaptığı çalışmalardan dolayı şimdiye kadar şu ödülleri aldı;

• İmparatoriçe Theophano Ödülü
• Vincenz Czerny Ödülü - Alman Hematoloji ve Onkoloji Derneği
• Paul Ehrlich ve Ludwig Darmstaedter Ödülü
• Yılın Kişisi - Financial Times
• Calogero Pagliarello Araştırma Ödülü
• Aydın Doğan Ödülü - Aydın Doğan
• Onur Ödülü - Axel Springer SE
• Georges J. F. Köhler Ödülü
• Onursal Doktora - Bilkent Üniversitesi
• Asturias Prensliği Ödülü
• Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı