Apple denildiğinde herkesin aklına ABD geliyor olsa da üretimin Çin'de gerçekleştirildiği 7'den 70'e herkes tarafından bilinir hale geldi. Hatta Donald Trump'ın ilk koltuğa oturduğu dönemde attığı adımlardan birisi de, Apple'dan üretimi ABD'ye taşımasını istemek oldu.
Trump, Apple'a yaptığı baskılara şimdilik ara verirken Hindistan cephesinden önemli açıklamalar geldi. Detaylara geçmeden önce konuya hakim olmayanlar için paylaşmamız gereken bir detay var. Apple tüm üretimini Çin'de gerçekleştirmiyor. Evet, en büyük üretim orada ancak Hindistan'a da son dönemde büyük yatırım yapıyor.
Ülkeden gelen rakamları görünce "Keşke iPhone, Türkiye'de Üretilseydi" dememek mümkün değil. Tabii ki sadece büyük bir araziye fabrika kurmak yeterli değil. Etraftaki tedarikçilerden, lojistiğe ve iş gücü maliyetine kadar yüzlerce etken var.
Apple, Hindistan'da 350 Bin Kişiye İstihdam Sağlıyor!
Çin’deki iPhone tedarik zinciri, her yıl yüz binlerce kişinin katıldığı devasa ölçeğiyle biliniyor. Bu yapı onlarca yılda oluşurken, Apple Hindistan’da çok daha kısa sürede kayda değer bir tedarik zinciri kurmayı başardı.
Apple, Hindistan’daki üretimin beşinci yılında yerel tedarik zincirini oldukça yüksek bir seviyeye taşıdı. Economic Times’a konuşan hükümet yetkililerine göre bu durum, ülkede faaliyet gösteren yaklaşık 45 şirketle bağlantı kurulmasını sağladı.
Bileşen tedarikçileriyle kurulan bu bağlantılar, yerel istihdam açısından büyük bir adım oldu. Yetkililer, Hindistan’daki tedarikçiler aracılığıyla yaklaşık 350 bin kişilik istihdam yaratıldığını, bunun yaklaşık 120 bininin doğrudan iş olduğunu belirtiyor.
Yetkililer, Apple’ın Hindistan’daki etkisinin bununla da sınırlı olmadığını vurguluyor. Bu rakamlara, ülkede faaliyet gösteren beş iPhone fabrikasındaki on binlerce iş dâhil değil. Apple’ın Hindistan’daki tedarik zincirine dâhil olan şirketler, büyük ve küçük ölçekli işletmelerden oluşuyor.
Yetkililere göre zincirde 20 Hintli KOBİ (küçük ve orta ölçekli işletme) bulunuyor. Bu şirketler; Tata Electronics, Avary ve Titan Engineering and Automation gibi büyük oyunculara eşlik ediyor. Bazıları ayrıca, bileşen üreticilerini de kapsayacak şekilde revize edilen Üretime Bağlı Teşvik (PLI) programına başvuracak.
Apple’ın Hindistan’daki üretim hamlesini hızlandıran ilk PLI programı 2020’de hayata geçirilmiş ve bölgede üretimin ölçeklenmesi için teşvikler sağlamıştı. Beş yıl sonra, yetkililer dünya genelinde üretilen her beş iPhone’dan birinin Hindistan’da yapıldığını belirtiyor.
Apple, Hindistan’daki tedarik zincirini oluştururken bazı Çinli şirketleri de dâhil etmişti. Ancak 2020’de Hint ve Çin askerleri arasında yaşanan çatışmalar, daha fazla Çin dışı şirketle çalışma yönünde değişime yol açtı. Bu, Çin’in Apple’ın ana üretim üssü olma konumunu koruma çabalarına rağmen gerçekleşti.
Üretimi Çeşitlendirmek Apple'ın Riskini Azaltıyor!
Apple’ın Hindistan’a yönelmesi, üretimini küresel olaylardan koruma stratejisinin bir parçasıydı. 2020’de COVID-19’un Çin’deki fabrikalar üzerindeki etkisi ve salgına karşı alınan tedbirler bu ihtiyacı gözler önüne sermişti.
Jeopolitik riskler de ek bir tehdit oluşturuyordu. ABD-Çin ticaret savaşları ve mevcut ABD ithalat tarifeleri, ekosistemde belirsizlik yaratıyordu.
Hindistan, Apple için adeta bir sigorta görevi gördü. Çin’de üretim aksar ya da Çin’de üretilen iPhone’ların sevkiyatı bir şekilde zarar görürse, Hindistan’daki operasyon devreye girerek sorunları aşabilecek.