Djiital Aşı Pasaportları Geliyor: Pasaportu Olmayan Geçemez!

Avrupa'nın birçok ülkesinde dijital aşı pasaportu kullanımı başladı. Dünya Sağlık Örgütü tarafından desteklenen bu çalışma sayesinde aşılanan kişilerin QR koda sahip olması ve çeşitli noktalardan bu kodlarla geçmesi amaçlanıyor. Ancak pek çok vatandaş dijital aşı pasaportuna karşı çıkıyor.

Dünyanın dört bir yanındaki ülkeler COVID-19'a karşı aşılamaya başladıkça, dijital aşı pasaportları oluşturma fikri hız kazanıyor. Önde gelen ülkeler arasında ise Estonya, Macaristan ve İzlanda yer alıyor. Bu hükümetler, aşıyı yaptıran kişilerin bir QR kod sistemiyle sağlık kimliklerini kanıtlamalarına olanak tanıyacak.

VaccineGuard olarak adlandırılan platformun amacı, aşının yapıldığı noktadan yolcuyu kontrol eden sınır muhafızına kadar çeşitli noktalar arasında bağlantı kurmak ve aşılama süreci hakkında güvenilir bilgilerin bir sistem oluşturmak.

VaccineGuard sistemi aslında Dünya Sağlık Örgütü tarafından halihazırda verilmiş olan aşı sertifikasyon belgesinin dijital bir versiyonu olacak. Sarı kart olarak da bilinen bu belge, uluslararasında kabul gören tıbbi pasaport olarak kullanılıyor.

VaccineGuard ise bazı teknolojik yükseltmelerle birlikte geliyor: Aşı yapıldıktan sonra her vatandaşa özel QR kodu biçiminde dijital bir sertifika sunuluyor. Bu kod istenildiği noktalarda gösterilebilecek ve doğrulanmış bir aşının uygulandığını kanıtlayacak.

DSÖ dijital aşı pasaportu kullanılmasını destekliyor

Platformun arkasındaki şirket Guardtime, VaccineGuard'ın veri ekosisteminin kapsamını daha da genişletmek için Estonya'daki aşı üreticisi AstraZeneca ile ortaklık kurduğunu da duyurdu. Aşı üreticileri, blockchain teknolojisini kullanarak ürettikleri aşıları seri olarak QR kodlu hale getirebilecek ve ürünlerin yönetim noktalarına kadar takip edilebilmesi için bir çeşit "doğum belgesi" oluşturabilecek.

Bu kodlar sadece hiçbir aşının sahte olmamasını sağlamada önemli bir rol oynamakla kalmayacak, aynı zamanda sağlık yetkililerinin aşı sertifikalarını kontrol etmesine de olanak tanıyacak. 

Guardtime'ın baş sağlık görevlisi Ain Aaviksoo, nihai amacın aşılama sürecinin güvenilirliğini sağlamak ve vatandaşların dijital aşı sertifikasını doğrulamak olduğunu açıklıyor.

Aaviksoo açıklamasında, "Tüm veriler tek bir bilgi alanında tutuluyor. Bu, bir prosedür olarak aşılamanın bütünlüğünü ve güvenilirliğini artırıyor. Sunulan verilerin gerçeğe dayandığına dair bağımsız, denetlenebilir garanti verebiliriz."  ifadelerini kullanarak şunları aktardı:

"Belirli bir özel sektör şirketi olarak zorlamıyoruz. Esas amacımız, tüm bu farklı çözümlerin birlikte çalışmasını sağlamaktır. Guardtime, farklı aşı sertifikasyon seçeneklerinden biri. Muhtemelen her ülke, koruma gerektirmeyen farklı türde bir aşı sertifikasını seçecek."