Elektromanyetik Patlamalar ile Depremi Önceden Bilmek Mümkün

Elektromanyetik patlamanın depremi önceden bildirdiği ortaya çıktı. Günümüzde depremler hala tahmin edilemez durumda, ancak son araştırmalar bu durumu değiştirebilir gibi görünüyor. 

Earth, Planets and Space dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, genellikle depremden birkaç hafta önce meydana gelen yeraltı elektrik alanlarındaki değişim, depremin habercisi olabilir.

Bir süredir sismologlar, depremden önce yer altı elektrik alanındaki kısa ve ince anormal değişikliklerini inceliyordu, çünkü bu değişiklikler bazen depremden önceki haftalarda bile ortaya çıkıyordu. Bu durumu fark eden birçok bilim insanı, bu tür bir elektromanyetik patlamanın depremin ne zaman olacağını tahmin etmek için kullanılabileceğini düşündü. 

Elektromanyetik patlama depremi nasıl bildiriyor?

Yeni araştırmalar, depremi çözmenin "fault valve" (arıza valfi) isimli bir bölmeyi inceleyerek mümkün olacağını gösterdi. Arıza valfi, yeraltı suyu ve gaz akışını önleyerek yeraltı kayaların bağlantısının kesilmesi ve kayması anlamına geliyor.

Arıza valfi çatladığında ve basınç düştüğünde, suda çözünen karbondioksit veya metan salınıyor ve hacim genişleyerek kırık bölgedeki çatlakları itiyor. Bu bölgede gaz mevcut olduğunda, çatlak yüzeyden salınan elektronlar gaz moleküllerine bağlanıyor ve gaz moleküllerini yukarı doğru hareket ettirerek elektrik akımı üretiyor.

Araştırma ekibinin deneysel sonuçları, mevcut çalışma hipotezinin geçerliliğini desteklemekte. Ekip, özelleştirilmiş laboratuvar ekipmanı kullanarak kuvars diyorit, gabro, bazalt ve ince taneli granitin tepkilerini deprem benzeri simülasyonlarda test etmeyi başardı. Yüklü gaz akımının gerçekten de kaya kırılmasıyla ilişkili olabileceğini fark ettiler.

Bilim adamları, elektromanyetik patlamada kaya türünün de etkisi olduğunu keşfetti. Granit de dahil olmak üzere kayalarda sıkışmalar yaşanabilir. Bu sıkışmalar zaman içerisinde eşleşmemiş elektronları doğal radyasyon yoluyla yakalar ve daha büyük akımlara neden olabilir.

Elektromanyetik patlamalarla ilgili diğer hipotezler, kayaların kendilerinin yeterli gerilim ve yeterli ısı altında yarı iletken hale gelebileceği fikrini içeriyor. Bazı uzmanlar ise bu tuhaf patlamaların hiçbir şekilde öngörücü olmadığını düşünüyor.

Araştırmacılar raporda, "Bu laboratuvar deneyinin bir sonucu olarak, yeraltına gömülü çelik su borusu gibi bir iletkende indüklenen potansiyel akımı gözlemleyerek bir depreme eşlik eden elektrik sinyalini tespit etmek mümkün olabilir" ifadesini kullandı.

Uzmanlara göre bu fikir gelecekteki araştırmalarla desteklenirse, önümüzdeki yıllarda yaşanacak depremlerde insanlara hayat kurtaran bir yöntem sağlayabilir.