Bu Ülke COVID-19 Gen Haritası Çıkarmada Dünya Lideri

İzlanda COVID-19 gen haritası çıkarmada dünya lideri konumuda. Bugüne kadar 6.000 Koronavirüs vakasının gen dizilimini ortaya koyan ve bu sayede farklı virüs varyantlarını tespit edebilen İzlanda, pandemi kararlarını da bu varyantlara göre alıyor.

İzlanda, pandeminin başlangıcından bu yana tüm pozitif COVID-19 vakalarını genetik olarak sıraladı ve bu sayede İngiltere'den Güney Afrika'ya kadar endişe verici yeni türlerin keşfedilmesinde önemli bir rol oynadı.

Dünya Sağlık Örgütü Cuma günü, tüm ülkeleri ortaya çıkan varyantlarla mücadeleye yardımcı olmak için genom dizilimi keşfini artırmaya çağırdı.

İzlanda'daki biopharma grubu deCODE Genetics'in bilim adamları, ülkenin sağlık yetkililerinin talebi üzerine İzlanda'daki her Koronavirüs testini analiz ederek son 10 ay boyunca aralıksız çalıştı. Amaç, vücutta hastalığa yol açan virüs varyantlarının ağdan kaybolmasını önlemek.

deCODE Genetics laboratuvar başkanı Olafur Thor Magnusson, "Gerçek sıralamayı yapmak nispeten kısa zamanımızı alıyor" dedi ve virüs varyantını belirlemek için gereken tek şeyin "yaklaşık üç saat" olduğunu söylüyor.

DNA'nın izole edilmesinden diziliminin anlaşılmasına kadar tüm süreç bir buçuk güne kadar sürebiliyor. Ancak yaklaşık 10 aydır COVID-19 gen haritası çıkaran İzlanda, haplotip olarak adlandırılan 463 ayrı varyantı tanımlamayı başardı. Bu varyantların kimisi Güney Afrika'da kimisi de İngiltere'de görülmüş durumda.

İzlanda COVID-19 gen haritası çıkarmayı neden önemsiyor?

Sağlık Bakanı Svandis Svavarsdottir AFP'ye verdiği demeçte, "Numunelerin sıralanması, salgının durumunu ve gelişimini izlememize yardımcı olmanın anahtarıdır." ifadelerini kullandı.

Yetkililer, virüsün yayılmasını engellemek ve hedefe yönelik önlemlere karar vermek için sıralama bilgilerini kullandığını söyledi. Örneğin ilk olarak Birleşik Krallık'ta tanımlanan varyantın havalimanındaki 41 kişide görüldüğü ve hepsinin sınırda durdurulduğu aktarıldı. Bu sayede İngiltere varyantının yarı arktik adaya bulaşması engellendi. 

Veri zenginliği ayrıca hükümetin salgına verdiği tepkiyi yönlendirmeye yardımcı oldu. Eylül 2020'nin ortalarında COVID-19 vakalarının sayısında kayda değer bir artış olduğunda, virüs varyantını başkent Reykjavik'teki bir İrlanda barına kadar takip etmeyi başardılar. Buna karşılık tüm barlar kapatıldı. 

İzlanda'da bildirilen yaklaşık 6.000 COVID-19 vakasının tümü gen dizilimi konusunda sıralandı ve bu, COVID-19 sıralamasında dünya lideri olmasına yol açtı. İngiltere, Danimarka, Avustralya ve Yeni Zelanda gibi birçok ülke yüksek seviyelerde gen dizilimi sıralaması gerçekleştirirken, hiçbiri İzlanda'nın seviyesine yaklaşamıyor.