Git Nedir? En Çok Kullanılan Git Komutları Nelerdir?

Günümüzde pek çok kişi büyük ve küçük fark etmeksizin tüm proje türlerinde Git isimli açık kaynaklı kontrol sürümünden yararlanmaya başladı. Yazılım geliştirmek için kaynak kod yönetiminden yararlanan Git, ücretsiz olarak 2005 yılında Linus Torvalds tarafından kullanıma sunuldu.

Biz de bu yazımızda birden çok geliştiriciye birlikte çalışma imkanı sunan Git’in özelliklerinden ve en çok kullanılan Git komutları hakkında bilgi vereceğiz.

Git Özellikleri Nelerdir?

Profesyonel projeler geliştirmeyi sağlayan Git özellikleri şöyle sıralanabilir:

1. İş Birliği Yapılmasını Sağlar

Git’in en önemli özelliği, iş birliği yapma imkanı sunmasıdır. Ekipler birbirleriyle iletişime geçerek projelerini daha sağlıklı yönetebilirler. Bunun için Git depolarına hızlı şekilde erişim sağlanmaktadır. Git depolarına erişim sağlandıktan sonra hatalar daha hızlı tespit edilir.

2. Ölçeklenebilir

Ölçeklenebilir özelliğe sahip olan Git, büyük verileri sorunsuz şekilde sıkıştırıyor. Bundan dolayı istemci üzerinde depolanan verilerde çok küçük kalıyor. Projede çalışan sayısı arttıkça Git’te ölçekleniyor.

3.  Açık Kaynaklıdır

Git, GPL (General Public License) açık kaynak lisansı kapsamında yayınlanmıştır. Tamamen ücretsiz olarak sunulan Git, açık kaynaklı olduğundan dolayı kaynak kodu ihtiyaç doğrultusunda değişiyor.

4. Non-linear-Doğrusal Olmayandır

Non-linear, Türkçede doğrusal olmayan şeklinde ifade edilir. Non-linear özelliği sayesinde Git, geliştirme geçmişini görselleştiriyor. Aynı zamanda geliştirme geçmişinde gezinmek içinde özel araçlar sunuyor.

5. Hızlıdır

Git, ağ bağlantısına bağımlı olarak çalışmaz. Bundan dolayı Git ile projeler daha hızlı ilerler.

6. Geliştirme Geçmişinin Yerel Kopyasını Sunar

Git, tüm geliştiricilere geliştirme geçmişinin tamamının yerel kopyasını sunar. Böylelikle bu yerel kopyadan bir havuz oluşur. Bu oluşan havuzdan diğerine değişiklikler kopyalanır. Akabinde değişiklikler ek geliştirme dalları şeklinde içe aktarılır. Yerel bir dal üzerinden değişiklikler birleştirilebilir.

7. Güvenlidir

Projede yer alan her katılımcıya ait bir yerel depo bulunuyor. Proje üzerinden çalışırken sistem çökebilir. Böyle durumlarda kaybolan veriler, yerel depoların herhangi birinden kurtarılabilir. Kullanıcılar, tüm dosyaların yedeğine istedikleri zaman ulaşabilir.

En Kullanışlı Git Komutları

Git, dahili bileşen ve gelişmiş işlemlere erişimi sağlayan zengin komut setinden oluşuyor. Dağıtılmış, pratik, ölçeklenebilir ve hızlı kontrol sistemiyle uzaktaki veriye dahi müdahale edebilir.

Aynı zamanda yetkilendirilmiş sorumluluklar kapsamında birtakım değişiklikleri de gerçekleştirir. Yazılımcılar, Git komutlarından yararlanarak projeler üretebilir. Bu projelerin üzerinde eş zamanlı olarak dünyanın her tarafında çalışabilirler.

Siz de git komutları ile açık kaynaklı kod projeleri oluşturabilirsiniz. Ayrıca kendi projelerinizi geliştirip dikkat çekici portföyde tasarlayabilirsiniz. Proje oluşturmayı sağlayan en kullanışlı Git komutları şöyle sıralanabilir:

1. git init

git init komutu, yeni bir Git deposu başlatır. Bu komut, “git init [repository name] şeklinde kullanılır.

2. git add

 Belirlenen bir dosya veya proje, projenin çalışma dizinine git add komutu ile eklenir. “git add [dosya-adi] olarak kullanılıyor.

3. git stash

git stash komutu, değiştirilen dosyaların tümünü çalışma dizininde geçici olarak saklıyor. Git stash komutunun kullanımı: “git stash save” şeklindedir.

4. git merge

git merge komutu, belirtilen bir dalın mevcut başka dal ile birleştirilmesi için kullanılıyor. Git merge kullanımı: git merge [branch name] 

5. git config

git config komutu, Git komutlarıyla ilgili olan e-posta ve yazar adının yapılandırılmasında kullanılıyor. Git config komutu, yapılan değişikliklerin kim tarafından gerçekleştiğini görüntülemektir.

• git config kullanımı: “git config –global user.email “[email address]” 
• git config –global user.name “[name]”

6. git clone

Uzak Git deposunun klonlaması için kullanılan komuta git clone adı veriliyor. Git clone komutunun kullanımı: git clone [url]

7. git diff

En popüler Git komutları arasında yer alan git diff, dosyada gerçekleşen değişimleri gösterir. git diff komutu kullanımı:

• git diff [first branch] [second branch] – Sözü geçen iki dosya arasındaki farkı gösterir.
• git diff git diff –staged– Hazırlama dosyasıyla son sürüm arasındaki değişiklikleri ifade eder.

8.  git status

Taahhüt edilen dosyaların listelenmesi için kullanılan komuta git status deniyor. git status komutu kullanımı: git status

9. git log

git log komutu, işlem kayıtlarının görüntülenip listelendiği bir komuttur. Sıralama tarihsel anlamda sondan başa doğru yazılır. Tek kullanıldığında çok işlevsel olmaz.

Ancak bazı parametrelerle kullanıldığında çok işlevsel olur. git log kullanımı: git log git log –follow[file] – Bir dosyadaki sürüm geçmişine bakar.

10. git tag

git tag komutu, belirtilen işlemi etiketler. git tag kullanımı: git tag [commit id]

11. git rm

git rm komutu, geçerli çalışma dizini üzerinden belirli bir dosyayı siler. Bu komut, git rm [filename] şeklinde kullanılır.

12. git show

En çok kullanılan Git komutları içerisindeki git show komutu, belirli işlemin meta verileriyle dosya değişikliklerini görüntüler. Git show komutu kullanımı: git show [commit id]

13. git branch

git branch komutu, projenin dallara ayrılmasını sağlar. Git branch komutu:

• git branch -d [branch name]- Oluşturulan projenin özellik dalını siler.
• git branch git branch [branch name]- Projede yeni dal oluşturur.

14. git remote

git remote komutu, yerel git deposunu sunucuya bağlar. git remote komutu: git remote add [variable name] [Remote Server Link] 

15. git pull

Kullanışlı Git komutları içerisindeki git pull, uzak sunucudaki değişiklikleri çalışma dizininde birleştirir. git pull komutunun kullanımı: git pull [Repository Link]

16. git checkout

git checkout, proje oluşturulduktan sonra farklı Git dalları arasında geçiş yapar. Git checkout komutu kullanımı: git checkout [branch name] git checkout -b [branch name] – Yeni dal oluşturup ona geçiş yapar.