Çin hükümeti, özellikle elektrikli araçlar ile beraber giderek popülerleşen gizli kapı kolları ile ilgili ilginç bir karar almak üzere. Yerel medyanın haberine göre, ülkedeki yetkililer güvenlik riskleri ve işlevsel sorunları gerekçe gösterilerek bu tür tasarımları yasaklamayı hedefliyor. Eğer söz konusu karar yürürlüğe girerse yeni nesil elektrikli araçların tasarım anlayışında köklü bir değişim yaşanabilir.
Gizli Kapı Kolları Neden Yasaklanıyor?
Son dönemde başta Tesla Model Y olmak üzere hemen hemen pek çok yeni nesil modelde karşımıza çıkan tamamen gizlenmiş kapı kolları, özellikle modern tasarımları ve parmak izi gibi yenilikçi özellikleriyle tercih ediliyor. Ayrıca bu tür kolların ilk çıktığı dönemde üreticiler bu modellerin yüksek aerodinamik yapısıyla yakıt tasarrufuna da katkı sağladığını ifade ediyordu.
Ancak bir süredir Çin'de yapılan araştırmalar bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını gösterdiği gibi gizli kapı kollarının çeşitli güvenlik risklerini barındırdığını ve maliyet açısından da üreticilere gereksiz bir yük olduğunu ortaya koyuyor.
Yapılan çalışmalara göre gizli kapı kolları sürtünme katsayısını (Cd) sadece 0.005-0.01 oranında iyileştirebiliyor. Aslına bakacak olursanız bu oran her 100 kilometrede yaklaşık 0.6 kWh gibi oldukça önemsiz bir enerji tasarrufu sağlıyor.
Daha da önemlisi gizli kapı kolları bazı kritik güvenlik sorunlarına yol açarken yüksek maddi zararlara da neden oluyor Verilere göre elektronik sistemlerle çalışan bu modeller geleneksel mekanik kapı kollarına kıyasla üç kat daha pahalı olmasına rağmen arıza oranları tam sekiz kat daha yüksek.
Kazalara ve Güvenlik Risklerine Yol Açıyor
Önde gelen bir elektrikli araç markasının raporuna göre, kapı kolu arızaları tüm onarım vakalarının %12 gibi büyük bir dilimini kapsıyor. Tahmin edeceğiniz üzere gizli kapı kolları, geleneksel modellere göre daha pahalı olduğu için onarımı da bir o kadar tuzlu oluyor.
Bu gibi modellerin bir diğer dezavantajı ise acil durum ve afetlerde genellikle kullanıcıları yalnız bırakması. Zira gizli kapı kolları elektrik kesintisi, trafik kazası veya yangın gibi durumlarda elektronik sistemi nedeniyle kendini devre dışı bırakabiliyor. Bu nedenle yolcular kimi zaman afet anında araç içerisinde mahsur kalabiliyor veya otomobiline hızlıca binip olay yerinden uzaklaşamıyor.
Verilere de göz atacak olursak, Çin Sigorta Otomotiv Güvenlik Endeksi (C-IASI) testlerinde elektronik kapı kollarına sahip araçların yan çarpışmalarda kapılarını açabilme oranı sadece %67 olarak kayıtlara geçti. Ayrıca, Ulusal Kaza Derinlemesine Araştırma Sistemi (NAIS) verilerine göre 2024'te kapı kolu arızalarından kaynaklanan kazalarda %47'lik bir artış yaşandı ve bu kazaların %82'si gizli kapı kolları nedeniyle meydana geldi.
Bir Yıl İçerisinde Kullanımdan Kalkacak
Haberlere göre Çinli yetkililer, tamamen gizli kapı kolları ile ilgili hazırladığı yasa tasladığını bu ay içerisinde meclise sunacak. Yeni yasaya göre tamamen gizli kapı kolları ülkede yasaklanacak ve üreticilere bu modeller yerine daha farklı türlere geçiş yapması için 1 yıllık bir süre tanınacak.
Bunun yanı sıra yarı gizli veya geleneksel kapı kollarının arızalanmaları durumunda mutlaka yedek bir sistemin araçlarda yer alması da zorunlu hale getirilecek.
Peki siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizce gizli kapı kolları yasaklanmalı mı? Yorumlarda buluşalım.