Dünyayı Değiştiren Kadınlardan Biri: Marie Curie Kimdir?

Fransızca ismi Maria Sklodowska olan Marie Curie; Polonya’da 7 Kasım 1867 yılında doğdu. Tarihe fizik, radyasyon ve kimya alanında yaptığı çalışmalarla damga vuran Marie Curie eğitimci aileden geliyor.

Baba Wladislaw Sklodowski, bir lisede hem matematik hem de fizik öğretmenliği yapıyordu. Annesi Bronislawa Sklodowski’yse bir yatılı okulda yöneticiydi. Marie henüz 10 yaşındayken o dönemin amansız hastalığı tüberkülozdan annesini kaybetti. Baba Sklodowski ise Marie’nin etkisiyle bilimsel çalışmalara yöneldi. 

Çarlık Rusya yönetimindeki Polonya’da, kız çocuklarının bilimsel eğitim almaları yasaktı. Marie ve ablası eğitim hayatına devam etmeyi çok istiyordu. Bunun için tek yol yurt dışına gitmekti. Fakat yurt dışında eğitim için de para gerekiyordu. Bu sorunu çözmek için kardeşiyle anlaşma yaptı. Marie daha 17 yaşındayken ablasını Paris’teki tıp fakültesinde okutabilmek için mürebbiye olarak çalıştı.

Paris’te Fransız gibi görünebilmek için ismini “Marie” şeklinde değiştirdi. Ablasının ardından Marie Curie’nin de 1891 yılında Sorbonne Üniversitesi’nde eğitim hayatı başladı. Curie üniversite eğitimi boyunca hep sınıfın en iyisi oldu. Bu nedenle “Alexandrovitch Bursu” almaya hak kazandı. Curie aldığı bursla hem matematik hem de fizik alanındaki eğitimini tamamladı.

Marie Curie’nin Kariyer Hayatı

1894 yılında eğitimini tamamladıktan sonra Sorbonne Üniversitesi’nin Fizik Fakültesi’nde profesör Pierre Curie ile yolları kesişti. 1895 yılında ikili hayatlarını birleştirdi. Curie, profesör eşinin Sorbonne Fizik Laboratuvarı Başkanı unvanını devraldı. 1903’te doktorasını yaparak kariyerinde emin adımlarla yürümeye devam etti.

Marie Curie, 1906 yılında eşinin ölümüyle sarsıldı. Eşinin ölümünün ardından Fen Bilimleri Fakültesi’nde Genel Fizik Profesörü makamına yükseldi. Bilimsel çalışmalara ağırlık veren Marie, arı metal şeklinde radyum elde etti. Bu başarısı 1911 yılında Nobel Kimya Ödülü’nü almasını sağladı. Marie; Nobel tarihinde iki kez ödül alan ilk bilim insanıdır.

1914 yılında Paris Üniversitesi Radyum Enstitüsü kuruldu. Marie Curie, bu enstitünün ilk müdürü oldu. Curie'nin buluşları arasında en öne çıkan şey de radyum oldu. Kariyer hayatında sürekli radyumun tıptaki önemini vurguladı. I. Dünya Savaşı’nda taşınabilir röntgen cihazları yaptı.

Daha sonra kızı Irene’yle beraber kadınlara x ışınını öğretmiştir. Aynı zamanda fizik tedavi uzmanlarına savaşta radyo ekipmanlarının kullanışını da öğretti. I. Dünya Savaşı’nda bu çalışmaları yürütürken yüksek miktarda radyoaktif ışına maruz kalmıştır. Dünyayı değiştiren kadınlardan Marie, Varşova’da Radyum Enstitüsü’nün kurulmasında etkin rol oynamıştır.

Marie Curie, eşiyle birlikte ilk araştırmalarını zor şartlar altında yaptı. Laboratuvar malzemelerinin eksik olması özellikle çalışmalarını zorlaştırdı. Para kazanmak için bazı zamanlar eğitim verdiler. 1896 yılında Henri Becquerel tarafından radyoaktivitenin keşfedilmesiyle, analiz ve araştırmalarına hız verdi.

Radyoaktif kalıntılardan yeterli düzeyde radyum ayırma yöntemleri geliştirdi. Elementin tanımlanmasıyla birlikte de onun üzerinde çalışmalar yapmaya başladı. Marie Curie, ağrıların hafifletilmesi noktasında radyumun kullanılmasını destekledi. 1. Dünya Savaşı’nda kendini işine adadı. Bu noktada kızı Irene’den de yardım aldı. Bilime karşı farklı bir sevgisi vardı. Bilimsel çalışmalar yaparken ki heyecanını daima içinde taşımıştır.

Marie Curie’nin Ölümü

Radyoaktiviteyle ilgili çalışmaların günden güne daha çok gelişmesi Curie’nin laboratuvarlarının yetersiz kalmasına sebep oldu. Goldsmith tarafından Avusturya hükümetinin Curie’ye bir iş teklifinde bulunduğu ve ona son teknolojiyle laboratuvar tasarlamayı teklif ettiği belirtildi. Bunun üzerine Marie, radyoaktivite Araştırma Laboratuvarı’nın kurulması için Pasteur Enstitüsü’yle görüşmeler yaptı.

1914’ün temmuz ayına kadar radyum Enstitüsü’nün büyük kısmı tamamlandı. Aynı yıl içerisinde I. Dünya Savaşı’nın yaşanmasından dolayı araştırmalarına ara verdi. Sadece cephede görevli doktorlara taşınabilir X-ray cihazlarından tasarlamaya başladı.

1920 yılında devamlı radyoaktif maddelerle uğraşmasından dolayı sağlık problemleriyle uğraşmaya başladı. 1934 yılında aplastik anemi rahatsızlığı sebebiyle vefat etti. Marie’nin doktoru; kemik iliği uzun süre radyasyona maruz kaldığı için hasar aldığını, bunun sonucunda kan hücresi üretiminin durduğunu belirtmişti.

Marie Curie’nin Unutulmayacak Sözleri

• İnsanlar konusunda daha az, fikirler konusunda daha çok meraklı olun.
• Ben de Nobel gibi düşünüyorum: İnsanlık, yeni keşiflerden kötülüklerden çok iyilikler çıkaracaktır.
• Ben, bilimin yüksek bir güzel güzelliği olduğunu düşünenler arasındayım.
• Hayatta hiçbir şeyden korkmayın, yalnız; her şeyi anlamaya çalışın. Şimdi anlama zamanı, böylece daha az korkabiliriz.

Marie Curie’nin Aldığı Ödüller

“Bilim için ölen kadın” Marie Curie, kariyeri boyunca birçok başarılı çalışmaya imza attı. Bu nedenle çeşitli ödüllere layık görüldü.

• 1903 - Nobel Fizik Ödülü
• 1903 - İngiliz Kraliyet Birliği tarafından verilen Davy Madalyası
• 1904 - Matteuci Madalyası
• 1909 - Elliot Cresson Madalyası
• 1911 - Nobel Kimya Ödülü
• 1921 - John Scoot Madalyası
• 1921 - Willard GibbsMadalyası
• 1921 - Bilimsel çalışmalarından dolayı Amerika’nın kadınları adına Warren Harding’ten 1 gram radyum
• Benjamin Franklin Madalyası

Marie Curie’ye “bilim için ölen kadın” denilmesindeki neden; çalışmaları sırasında hastalığa yakalandığından dolayıdır. Marie ve eşinin mezarları normalde Sceaux’taydı. Fakat 20 Nisan 1995 yılında Marie ve eşinin mezarları Fransa’daki ulusal anıt mezarı Pantheon’a taşındı. Curie, anıt mezara layık görülen ilk kadındır.

Sizlere tüm yaşamını sadece bilime adayan Marie Curie’nin hayatından bahsettik. Ayrıca evrimin mucidi olan ve insanlık tarihine damga vuran Charles Darwin’in hayatını okumak için de Charles Darwen Kimdir? başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.