Erzurum'daki Doğu Anadolu Gözlemevi Uzayı İncelemeye Hazır

Doğu Anadolu Gözlemevi hazır. Erzurum'da inşaa edilen Doğu Anadolu Gözlemevi, teleskopuna kavuşmasıyla birlikte 2022'de açılacak.

Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma ve Uygulama Merkezi (ATASAM) bünyesinde Yeni Nesil Üniversite Dönüşüm Projesi kapsamında desteklenen Doğu Anadolu Gözlemevi önümüzdeki dönemde açılmaya hazırlanıyor. 

Erzurum'da inşaatı devam eden ve bilim insanlarının heyecanla beklediği Doğu Anadolu Gözlemevi gelecek yıl faaliyete giriyor.

3170 rakımlı Konaklı Karakaya Tepesine konuşlandırılmış ve sınıfında dünyada tek olan teleskobun yer alacağı gözlemevi, uzay derinliklerini incelemek için gün sayıyor. Konuya ilişkin konuşan ATASAM Müdürü ve DAG Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Cahit Yeşilyaprak, İtalya'da yaptırılan teleskopun gözlemevine getirildiğini ifade etti:

"Teleskobun bütün parçalarını Gebze Gümrük Müdürlüğüne kadar getirdik. Oradaki işlemleri bittiğinde Erzurum'a ulaştırmış ve böylece teleskobu tamamen Türkiye'ye sokmuş olacağız. Sadece 4 metre çaplı büyük aynamız kaplanmak üzere Rusya'da idi, o da haziran sonu gibi yola çıkacak. Haziran başında DAG'da kar nedeniyle yol açılır açılmaz teleskobun mekanik kısımlarını yukarı çıkaracağız ki kurulum başlasın."

Doğu Anadolu Gözlemevi hazır: Erzurum'dan yıldızlara yolculuk

Türkiye'nin en büyük 4 metre çaplı, tek parça aynaya sahip olan gözlemevi, kızıl ötesi bölgelerde de gözlem yapabilecek. Bu özelliği ile Türkiye'nin kızıl ötesi ilk teleskopu olacak:

"Teleskobumuz özellikle bu çapta 4 metre sınıfındaki diğer teleskoplarda olmayan hassasiyet, çözünürlük, kaliteli veri ve görüntü almak anlamında teknolojik aygıtlarla donatılmış durumda. Stratejik olarak iyi bir noktadayız, bu enlem ve boylarda, bu çapta büyük başka teleskop yok, dolayısıyla uluslararası iş birlikleri için daha büyük teleskopların olduğu Şili, Hawaii, Kanarya Adaları'ndan ortak proje yapma imkanı sağlıyor.

Kırmızı ötesi, insan gözünün göremediği, duyarlı olamadığı bir bölgede gözlem yapma şansımız olacak. Bunun nedeni ise Erzurum'un yüksek rakımda olması, havasının kuru ve soğuk olması büyük avantaj sağlamaktadır. Bu yüzden dünyanın gözü DAG'ın bitirilmesinde.

Pandemi devam ediyor, dış ortamda çalışıyoruz, atmosferik koşulları gözlüyoruz ve çalışmaları buna göre planlıyoruz. DAG'da olabildiğince hijyen ortamını sağladık, geçen yaz gibi bütün önlemleri alarak devam edersek 2021 sonu ya da 2022 başlarında ilk ışığı almayı planlıyoruz."

Yeşilyaprak ayrıca koronagraf cihazını aldıklarını ve bu sayede öte gezegenleri tespit edip inceleyebileceklerini söylüyor. DAG Proje Yürütücüsü'ne göre, bu enlem boylamda sadece konumsal olarak değil, bu tür özellikli aygıtlara sahip olma açısından büyük avantaj yaratabilir.